Pirosmani, Sayı:4 (Bahar 2008)

Ğomi gittiğinden beri

Erken yaşlarımızın kültlerinin sonraki hayatımıza eşlik etmemesinin, pek çok şeye göre daha kalıcı izler bıraktığını söyleyebiliriz. Çocukluğumuzun sofrasının parçası olan bir yemeği yetişkinliğimizde bir daha hiç yemememiz gibi mesela. Çocukluk anılarımızın bir bitkisini bir daha hiçbir yerde görmememiz gibi veya... O yemeğin tadından, o bitkinin görünümünden çok, sanki onların yaşantımızda bir daha var olmaması etkiler bizi. O yemek, belki hiçbir zaman ayrıntılarıyla hatırlayamayacağımız geçmişi, yemeğin çevresinde oluşmuş atmosferi de beraberine katıp, bir anı olarak sürükler hayatımızın içinde. O bitki sayesinde, başka türlü hatırlamamız için bir neden olmayacak küçük bir bahçeyi, yan tarafında yetişen dağ çileklerini de taşır hale gelir hafızamız. 

Bu sayıda Giorgi Gotsiridze’nin kaleme aldığı ğomi böyle bir bitkidir benim için ve Pirosmani dergisinde yazı konusu olmasının gerekçesi de çocukluk anılarımdır. Göç etmiş bir aileden geliyor olmakla birlikte, yaşantıma göç hikâyeleri pek eşlik etmedi. İçinden geldiğim ailenin göç ettiği yerlere özgü kültürel kalıntıların varlığı da, bizzat yaşadığım dönemde değil, daha çok sonradan ilgi odağı haline geldi benim için. Pek çok sebze ve meyvenin yanında, adının Adesa olduğunu sonradan öğrendiğim kokulu siyah üzümün ve ğominin özel bir yeri vardır. Gürcüstan’da mısır karşısında yenilgiye uğrayıp ortadan kalkmış olan ğomi, bizim ailede daha da geç tarihlere değin varlığını korumuştu. Az miktarda, sadece bir derenin yukarısına doğru uzanan bir alanda ekiliyordu ğomi. Anılarımda, harikulade yeşili olan uzun bitkiler ve onların boyunlarını aşağı doğru bükmüş başakları kalmış. Bir bitkinin ağır başaklarının aşağıya doğru kıvrılmasından daha doğal ne olabilir, ama bizim ğomiler yok oluşlarının son hüzünlerini de sergiliyorlardı sanki bu halleriyle. Ğomiyle yapılan yemeklerin hepsi anılarıma eşlik etmemiş; ama annemin ğomi ile yaptığı sütlaç, bütün asaleti ve lezzetiyle anılarımın başköşesine yerleşmiş ve bugün de oradan inmiyor.

Bütün göçlerin dokunaklı insan hikâyeleri vardır. Oysa göç edenler sadece insanlar değil, onların peşi sıra sürüklenen bitkilerdir, hayvanlardır... Bizim göçün en göçmeni ğomidir ve hayat hikâyesini asıl topraklarında değil göç ettiği topraklarda tamamlamıştır.

Fahrettin Çiloğlu

İçindekiler
- Ğomi gittiğinden beri / Fahrettin Çiloğlu
- İki yazar, bir İstanbul / Nilüfer Kuruyazıcı
- Gürcüstan’da ğomi kültürü / Giorgi Gotsiridze
- Bir garip Orhan Veli / Kevser Ruhi
- Yapma bir dile duyulan özlem / Laurent Mignon
- Galaktioni / İnesa Merabişvili
- Artvin halk inancında cazi / Taner Artvinli
- “Çveneburi”nin Gerisindeki Tarih: Harpten Önce Genel Durum / Oktay Özel
- Gürcüstan’ın kule yapıları / Lela Giorgadze
- Türkçe elyazmaları ve Osmanlı belgeleri / Tsisana Abuladze
- Bir akordeon ustası: Mustafa Uzun / Mustafa Yakut
- Bizim radyo Gürcüce konuşuyor / Özlem Kurdikidze
- Şavşat’ta marioba şenlikleri / Tamaz Putkaradze
- Ardanuç Darphanesi / Meri Antadze
- Dışarıda kar var, içimde bahar / Kevser Ruhi
- Kültür Güncesi
- Haber-Analiz / Yasin Öncü
 

Abonelikler İçin:
Şenol Taban
Aralık Köyü - 08475
Borçka-ARTVİN
0532 721 13 60
0466 475 21 25
niko[at]pirosmani.com.tr
senoltaban[at]gmail.com

AboneBedelleri:
Yıllık 4 sayı birer adet: 30 TL
Şenol Taban
Yapı Kredi Sirkeci 62371939
İş Bankası Arapcamii 1003-281815
Posta Çeki Hesabı: 5392277

PİROSMANİ Dergisini Temin Edebileceğiniz Adresler:

Ankara
Deniz Kitabevi
Zafer Çarşısı No:13 Kızılay-Ankara
Tel: 0312 430 13 94

Bursa 
Ezgi Kitabevi
Altıparmak Cad. Burç Pasajı No:35 Bursa
Tel: 0224 220 96 97

İstanbul
İstiklal Kitabevi
İstiklal Cad. No:79 Beyoğlu-İstanbul
Tel: 0212 292 95 18

Mephisto Kitabevi
İstiklal Cad. No:197 Beyoğlu-İstanbul
Tel: 0212 249 06 87

Simurg Kitabevi
İstiklal Cad. Hasnun Galip Sk. No:2 Beyoğlu-İstanbul
Tel: 0212 292 27 12

Pentimento Kitabevi
İstiklal Cad. No:140 Sinema Pasajı  Beyoğlu-İstanbul
Tel: 0212 293 39 59

İmge Kitabevi
Mühürdar Cad. No:80 Kadıköy-İstanbul
Tel: 0216 348 60 58

Mephisto Kitabevi
Muvakkithane Cad. No:15 Kadıköy-İstanbul
Tel: 0216 414 35 19

Seyhan Müzik Kitap 
Muvakkithane Cad. No:9 Kadıköy-İstanbul
Tel: 0216 414 73 64

Üsküdar Vapur İskele Gazete Bayii

Sirkeci Arabalı Vapur İskelesi Yanı Gazete Bayii

Kavacık Çalık Market Acarkent Mahallesi