Gürcü Köyleri
Türkiye’de yaşayan, Artvin-Batum yöresinden göç edip genel olarak Anadolu’nun kuzeyi boyunca değişik bölgelere yerleşen Gürcüler üzerine Osmanlı döneminde araştırma ve inceleme yapılmamıştır.
ÖNSÖZ
Türkiye’de yaşayan, Artvin-Batum yöresinden göç edip genel olarak Anadolu’nun kuzeyi boyunca değişik bölgelere yerleşen Gürcüler üzerine Osmanlı döneminde araştırma ve inceleme yapılmamıştır. Bu nedenle İsmetzade Doktor Mehmed Arif’in, Gürcü Köyleri adnı taşıyan bu kitabı büyük önem taşımaktadır. Kitap, büyük bir olasılıkla Osmanlı döneminde Türkiye’deki Gürcülerüzerinde yazılan tek kitaptır. Bu kitap, en azından bu alanda, kütüphane kayıtlarından hareketle bizim varlığını saptayabildiğimiz tek kitaptır. Yaklaşık on yıl önce bu kitap elimize geçince bir tanıtma yazısı ila kamuoyuna duyurmuştuk. (“100 Yıl önce Türkiye’de Gürcü Köyleri”; Tarih ve Toplum, Haziran 1992).
Mehmed Arif günümüzden yaklaşık yüz on yıl önce İstanbul’dan Samsun’un Çarşamba ilçesine giderek oradaki Gürcü köylerini görmüş yöredeki Gürcülerin yaşantıları ve gelenekleri üzerine gözlemlerde bulunmuş.
İzlenimlerini kaleme alarak önce Tarık gazetesinde tefrika etmiş, 1893’te de Maarif Nezareti’nin “Ruhsatnamesiyle” kitap olarak yayımlanmıştır. Kitabın önemi, göçlerinden hemen sonra yöredeki Gürcüler üzerine bilgi vermesinde gelir. Gürcüler, 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi) sonrasında göç etmişlerdir ve bu göç uzun bir zaman dilimine yayılmıştır. Mehmed Arif bu kitabı, göçten önce en çok on beş yıl sonra, beklide daha kısa bir süre sonra kaleme almıştır. Toplumsal değişim açısından kısa bir zaman dilimi sayılabilecek bu süre içinde Müslüman Gürcülerin önemli bir değişim geçirmemiş olduklarını var sayarsak, yazarın izlenimleriyle Müslüman Gürcülerin göç öncesi yaşamı üzerine de bilgi edinmiş oluruz.
Gürcü Köyleri Samsun-Çarşamba arasında yerleşmiş olan Çerkezler hakkında verdiği bilgiler açısından da ilginç bir kitaptır. Ayrıca kitapta Samsun ve Çarşamba kentleri üzerine hayli bilgi vardır. Kitabın Çarşamba kentini anlatan bölümü daha önce de yayımlanmıştır (“Çarşamba 1893”, Fahrettin Çiloğlu – Turgut Çeviker; Çarşamba Kitabı, 1992).
Kitabı, yalnızca Türk alfabesine aktarmakla kalmadık, büyük ölçüde sadeleştirdik. Kitabı sadeleştirmek, günümüz Türkçesinden uzak bir Türkçeyle yazılmış olduğundan bir zorunluluk olarak ele alınmıştır. Bu kitap, pek çok kişinin eskiye ilişkin merakını gidereceği gibi, Türkiye’deki Gürcüler üzerine araştırma yapmak isteyenlere de kaynak olacaktır.
Fahrettin Çiloğlu
Eser: GÜRCÜ KÖYLERİ
Özgün Adı: Gürci Köyleri
Yazarı: İsmetzade Doktor Mehmed Arf
Yayıma Hazırlayan: Fahrettin Çiloğlu
Yayınevi: Sinatle Yayınları
Temin Adresi: 4 Nokta Grafik ve Matbaa
Haznedar Sanayi Mh. Kale Sk. No:15 Güngören-İstanbul
Tel.: (0212) 507 80 85
E-Mail: [email protected]
GÜRCÜ KÖYLERİ kitabını Chveneburi.Net'ten de temin edebilirsiniz. [email protected] mail adresine e-mail göndererek ayrıntılı bilgi sahibi olabilirsiniz.
İlgili Galeriler
